Termin WIBOR jest znany w świecie finansów od dawna. Z powodu rosnących rat kredytów robi ostatnio coraz większą „karierę”. Dlaczego? Otóż wraz z jego wzrostem w górę idzie także wysokość raty miesięcznej kredytów. Dowiedz się, co to dokładnie jest i jaki ma wpływ na Twoje finanse.
Po podpisaniu umowy kredytowej przedstawiciel banku przekaże Ci komplet informacji – między innymi o wysokości miesięcznych rat oraz o terminach ich płatności. Niekoniecznie jednak poznasz wielkość każdej raty kredytu czy jego całkowity koszt. Dlaczego?
Winny jest WIBOR. Stawka ta jest zależna od poziomu głównej stopy procentowej, którą z kolei ustala Rada Polityki Pieniężnej działająca przy Narodowym Banku Polskim. Wyjaśnijmy zatem dokładnie, co to jest i w jaki sposób może wpływać na wysokość rat kredytu.
WIBOR – co to jest?
WIBOR to skrót od Warsaw Interbank Offered Rate. Jest to wysokość oprocentowania na polskim międzybankowym rynku. Jest istotną wartością dla osób zaciągających kredyty w złotówkach. Jego znaczenie dla rynku finansowego jest kluczowe.
Banki komercyjne będące uczestnikami panelu WIBOR umawiają się na konkretną wartość, by udzielać sobie wzajemnie pożyczek. Nie jest to wskaźnik stały, lecz ma charakter zmienny. Jest ustalany praktycznie codziennie, w każdym dniu roboczym o godzinie 11, w trakcie tzw. fixingu WIBOR.
Każdy z kilkunastu największych na polskim rynku banków komercyjnych podaje stopę oprocentowania, po której w danym dniu może pożyczyć pieniądze innym bankom. Następnie brane są pod uwagę wszystkie oferty poza dwiema najwyższymi i dwiema najniższymi, by wyliczyć średnią arytmetyczną – to właśnie jest stopa WIBOR. Banki są zobowiązane do zawierania między sobą transakcji po stawkach nie niższych od wcześniej ustalonych.
WIBOR i oprocentowanie
Jednym z głównych parametrów wpływających na wysokość rat kredytu hipotecznego jest oprocentowanie. Jednak jego wartość może zmieniać się w czasie trwania umowy. Obejmuje ona stałą marżę banku, ale też zmienną stawkę bazową, czyli – EURIBOR, LIBOR lub WIBOR (w zależności od waluty).
WIBOR to ogólne określenie, w praktyce w umowach kredytowych mamy do czynienia z jego różnymi wariantami – jest to szereg różnych stóp procentowych, jak m.in. WIBOR 2T, 1M, 3M, 6M czy 12M. Banki mogą pożyczać sobie wzajemnie środki pieniężne na różne okresy – m.in. na jeden dzień, tydzień, trzy, sześć czy dwanaście miesięcy. Cyfry te oznaczają zatem czas, na jaki banki pożyczyły od siebie pieniądze.
Wartość WIBOR może utrzymywać się na stosunkowo stałym poziomie przez wiele miesięcy, może też zmienić się o kilka punktów procentowych w ciągu roku. To z kolei może oznaczać wzrosty i spadki miesięcznych rat nawet o kilkaset złotych.
Wskaźnik WIBOR a wysokość rat kredytów
Wysokość WIBOR oraz stóp procentowych, które ustala Rada Polityki Pieniężnej, mają ogromny wpływ na oprocentowanie kredytów detalicznych oraz hipotecznych. Warto jednak wiedzieć, że WIBOR nie ma wpływu na oprocentowanie wszystkich kredytów.
Jeśli masz kredyt celowy lub inny z oprocentowaniem zmiennym, wartość WIBOR będzie miała wpływ na wysokość Twojej comiesięcznej raty. Stawki WIBOR mogą ulegać zmianom codziennie, ale banki aktualizują oprocentowanie kredytów hipotecznych dużo rzadziej. Jeśli dopiero zastanawiasz się, jaki kredyt celowy wziąć, miej to na uwadze na etapie wyboru oferty i podpisywania umowy.
Jak to działa?
Gdy wysokość raty jest ustalana w oparciu o WIBOR 3M, nowe oprocentowanie pojawi się po upływie 3 miesięcy od momentu zmiany stopy. W przypadku WIBOR 6M zmiana oprocentowania będzie obowiązywać po 6 miesiącach. Banki rekompensują sobie w ten sposób straty poprzez podwyższanie marż, które – w przeciwieństwie do stawek WIBOR – są niezmienne przez cały okres spłaty kredytu.
W umowie kredytowej znajdziesz informację, czy oprocentowanie Twojego kredytu jest wyliczane na bazie wskaźnika WIBOR, a także poznasz jego rodzaj i zmianę w określonym okresie. Warto się z nimi zapoznać i porównać różne propozycje przed podpisaniem umowy, bo każdy bank podchodzi do tych zagadnień indywidualnie. Bank wysyła modyfikowany na bieżąco harmonogram rat do spłaty. Jeżeli masz zapisane w umowie oprocentowanie stałe, nie będzie ono ulegać zmianom w związku z aktualną stawką WIBOR.
WIBOR jest zmienny i podatny na trendy
Dlaczego wysokość rat kredytów z oprocentowaniem zmiennym tak bardzo poszła w górę? Otóż WIBOR jest podatny na finansowe trendy. Jeśli na przykład koszty związane z udzielaniem kredytów rosną, wskaźnik też, a zatem również raty kredytu. Jeżeli WIBOR zacznie spadać, raty kredytowe także. Najprościej mówiąc – wzrost stawki oznacza konieczność płacenia wyższych rat, a jej obniżenie oznacza niższe raty.
Jednak na stawki WIBOR wpływ mają niekoniecznie banki komercyjne. Ich rzeczywisty wpływ na wysokość tych stawek jest niewielki. Ich oferty zawierają się w pewnym przedziale wartości, a ten z kolei zależy jedynie od decyzji Rady Polityki Pieniężnej.
Głównym celem RPP jest dążenie do zachowania stabilnego i niskiego poziomu inflacji. Przyjmuje się, że powinien to być poziom 2,5%. By ten cel osiągnąć, RPP co miesiąc podejmuje decyzje o zmianach wysokości podstawowych stóp procentowych. Przypomnijmy, że dzisiaj inflacja w Polsce wynosi 17,50% (stan na XI 2022 roku).
Podsumowanie
Analitycy nie potrafią przewidzieć jego zachowania. Zagadką jest, kiedy i czy w ogóle jego wysokość zacznie spadać lub ustabilizuje się. Jego wysokość budzi niepokój na rynku finansowym, głównie wśród kredytobiorców. Czy WIBOR zostanie zastąpiony wkrótce nowym wskaźnikiem?
Aktualnie trwają prace nad zastąpieniem wskaźnika WIBOR jakimś innym, który byłby w mniejszym stopniu podatny na dynamiczną sytuację na rynkach finansowych. Brak jednak do tej pory wiążących rozwiązań. Są jedynie zapowiedzi, że WIBOR, na którym opiera się większość kredytów w Polsce, wkrótce może zostać zmieniony.
Źródła
- https://www.morizon.pl/blog/co-to-jest-wibor/.
- https://www.bankier.pl/gospodarka/wskazniki-makroekonomiczne/inflacja-rdr-pol